[Zdarzyło to się...] 358 lat temu. Restauracja Stuartów

Zdarzyło to się… 358 lat temu, w dniu 25-tego maja 1660 roku król Karol II przybijając do portu w Dover powrócił z wygnania, aby objąć tron i zakończyć 11 lat rządów wojskowych po angielskiej wojnie domowej.


Charles_II_of_England.png
Król Anglii - Karol II

Karol II był księciem Walii podczas angielskiej wojny domowej, przebywał we Francji, gdy wojska Parlamentu dowodzone przez Olivera Cromwella pokonały armię rojalistów pod dowództwem króla Karola I w 1646 roku pod Naseby.

Wszyscy wiedzą co stało się z królem Karolem I po tym, jak przegrał wojnę z purytańskimi parlamentarianami, ale ciekawym szczegółem są próby ocalenia jego życia podejmowane przez jego syna, księcia Walii. Ze swojej siedziby we Francji, przesłał w 1649 roku do Parlamentu, podpisaną pustą kartkę papieru, z instrukcją, że zaakceptuje wszystkie warunki, jakie są na niej zapisane, gdyby Parlament oszczędził życie jego ojca. Niestety nie zostało to zaakceptowane, Cromwell był zdeterminowany, żeby zgładzić Karola I, w dniu 30 stycznia 1649 roku, król został ścięty w Londynie.

Po śmierci ojca książę Walii – Karol został ogłoszony przez rojalistów królem Anglii, jako pierwsza proklamowała go królem Szkocja, ponadto miał zwolenników w niektórych częściach Irlandii i Anglii. W 1650 roku przybył do Szkocji, gdzie zebrał armię, żeby najechać Anglię w 1651 roku. Niestety inwazja nie powiodła się, gdyż siły króla Karola II zostały pokonane 3-go września 1651 roku w bitwie pod Worcester. Po przegranej bitwie król Karol II ponownie uciekł do Francji, następnie żył na emigracji w Niemczech i hiszpańskich Niderlandach jako król bez królestwa.

W 1658 roku Lord Cromwell dokonał żywota i jak to często bywa w przypadku zmarłych dyktatorów nikt nie był w stanie go zastąpić. Co prawda władzę przejął jego syn Richard, ale rządził nieudolnie i bez posłuchu w szeregach armii. W tym czasie większość angielskiej opinii publicznej wyrażała niechęć do surowych purytańskich rządów, w ich mniemaniu sprawy się miały lepiej w czasie władania króla Karola I.

W 1660 roku, w czasie który historycy nazwali „Restauracja Stuartów”, generał George Monck, gubernator Szkocji, który po upadku Protektoratu ruszył ze swą armią na Londyn i zmusił Parlament do samorozwiązania. Następnie generał Monck działając w imieniu armii spotkał się z Karolem II i zorganizował przywrócenie angielskiej monarchii w zamian za obietnicę amnestii i tolerancji religijnej dla swoich byłych wrogów. Amnestia została w większości zaakceptowana, jednakże z wyjątkiem tych osób, które faktycznie podpisały wyrok śmierci na króla Karola I, wielu z nich uciekło następnie do Nowej Anglii, aby tam się ukryć i ocalić głowę.

W wyniku tych ustaleń król Karol II przybył do Dover w dniu 25-go maja 1660 roku, po 9 latach nieobecności, cztery dni później triumfalnie wjechał do Londynu w dniu swoich trzydziestych urodzin.
Muszę wspomnieć o jednym szczególe na temat „restauracji Stuartów”, miało to sens tylko z prawniczego punktu widzenia, gdyż na zdrowy rozum, było to groteskowe i dziwaczne. Z oczywistych względów metafizycznych w pierwszy roku „restauracji” uznano, że należy pośmiertnie osądzić i skazać Olivera Cromwella na karę śmierci za zdradę. W efekcie jego ciało zostało usunięte z grobowca w Opactwie Westminsterskim, publicznie powieszone na łańcuchach w Tyburn, ostatecznie wrzucone do nieoznakowanego grobu, gdzieś na terenie Londynu. Odcięta głowa Cromwella była wystawiona na palu przed Westminster Hall do 1685 roku, następnie była własnością wielu ludzi, w tym udokumentowanej sprzedaży w 1814 roku dla Josiah Henry Wilkinson, później była jeszcze publicznie wystawiana kilka razy, zanim została pochowana pod podłogą przedsionka kaplicy w Sidney Sussex College w Cambridge w 1960 roku.


Charles_II_of_England.jpeg
Karol II Stuart

Król Karol I został pośmiertnie wyniesiony do rangi świętego w kościele anglikańskim, natomiast jego syn król Karol II Stuart zdobył pseudonim "wesołego monarchy", ale jest to historia na inny dzień. W każdym razie król Karol II rozpoczął swoje wesołe rządy 358 lat temu.