Na polecenie cesarza Imperium Rzymskiego Juliusza Cezara astronom grecki Sosygenes opracował kalendarz słoneczny, który został wprowadzony jako obowiązujący kalendarz na terytorium całego Imperium Rzymskiego w roku 709 Ab Urbe Condita, czyli 45 roku p.n.e.

Kalendarz juliański, od imienia Juliusza Cezara, był próbą skorygowania niedoskonałego kalendarza rzymskiego, ponadto miał na celu standaryzację kalendarzy na terenie całego Imperium. "Powodem reformy kalendarza było rozregulowanie się wcześniej stosowanego księżycowego kalendarza rzymskiego, w wyniku czego w 46 p.n.e. kalendarzowy grudzień wypadał we wrześniu." Kalendarz juliański wprowadzał podział roku na dwanaście miesięcy i znany obecnie podział miesięcy na liczbę. Przedstawiał się następująco:

Ianuarius (31) – poświęcony Janusowi
Februarius (28) – przeznaczony na odbywane przed początkiem nowego roku sakralnego februa, czyli obrzędy oczyszczające
Martius (31) – poświęcony Marsowi
Aprilis (30) – poświęcony Wenus
Maius (31) – poświęcony wszystkim bogom
Iunius (30) – poświęcony prawdopodobnie Lucjuszowi Juniusowi Brutusowi, albo Junonie
Iulius(31) – na cześć Juliusza Cezara, który urodził się w tym miesiącu
Augustus (31) – na cześć cesarza Augusta
September (30) = ‘siódmy’
October (31) = ‘ósmy’
November (30) = ‘dziewiąty’
December (31) = ‘dziesiąty’

"Dopiero od 8 roku n.e. lata przestępne liczone są co 4 lata. Wcześniej, wbrew woli Cezara, liczono je najprawdopodobniej co 3 lata (zapewne przez pomyłkę albo niedbałość odpowiedzialnego kapłana)." Kalendarz juliański obowiązywał przez ponad szesnaście wieków, jednak z uwagi na kumulację błędu, został zastąpiony przez obowiązujący współcześnie kalendarz gregoriański, który to skorygował ten niewielki błąd, a został wprowadzony przez papieża Grzegorza XIII. Różnicą między kalendarzem juliańskim a gregoriańskim jest kumulacja błędu w postaci czasu względem rzeczywistego roku słonecznego, i tak w przypadku kalendarza juliańskiego wypadało, że czas w wymiarze jednego dnia narastał w ciągu 128 lat, natomiast w przypadku kalendarza gregoriańskiego dodatkowy dzień narasta w ciągu 3030 lat. Różnica w średniej długości roku pomiędzy kalendarzem juliańskim (365,25 dnia) i gregoriańskim (365,2425 dnia) wynosi 0,002%.

W momencie wprowadzenia kalendarz juliański był dużym udoskonaleniem kalendarza rzymskiego, który starożytni nazywali dużym zamieszaniem. Kalendarz juliański ma regularny rok 365 dni podzielony na 12 miesięcy. Co cztery lata miał natomiast 366 dni, kiedy to dodawano jeden dzień w lutym, przez co średnio miał 365,25 dnia. Miał on być zbliżony długością do długości roku słonecznego. Greccy astronomowie już sto lat przed wprowadzeniem kalendarza juliańskiego wiedzieli, że rok słoneczny jest nieco krótszy niż 365,25 dnia, tak więc reforma Juliusza Cezara nie zrekompensowała tej różnicy, w chwili wprowadzenia kalendarz nie był doskonały, o czym zapewne wiedział Sosygenes. W rezultacie juliański rok kalendarzowy zyskuje około trzech dni na w przeciągu czterech wieków w porównaniu do obserwowanych czasów równonocy i pór roku. Różnica ta została ostatecznie skorygowana przez reformę gregoriańską z 1582 roku. Kalendarz gregoriański nie różni się liczbą miesięcy i ilością dni w każdym z nich od kalendarza juliańskiego, zmiana jedynie na rezygnacji z lat przestępnych (366 dni) w każdym roku podzielnym przez 100, za wyjątkiem tych podzielnych przez 400, czyli od momentu wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego w roku 1700, 1800 i 1900 nie było dodatkowego dnia w lutym. Ta niewielka różnica zbliża kalendarz którego używamy do cyklu obrotu ziemi wokół słońca. W momencie wprowadzenia kalendarza gregoriańskiego ominięto 10 dat dziennych, od 5 do 14 października 1582 roku w celu skorygowanie powstałego przez szesnaście wieków opóźnienia. W chwili obecnej kalendarz juliański jest 13 dni za kalendarzem gregoriańskim.

Niezależnie od względnego niedoboru kalendarza juliańskiego w porównaniu z kalendarzem gregoriańskim, kalendarz juliański był nadal dużym postępem w stosunku do tego, co zastąpił. Jednak jego implementacja na terenie całej Europy nie przebiegała z dnia na dzień, a wręcz trwała długie wieki, na przykład na terenie Belgii kalendarz juliański wprowadzono dopiero w dniu 1 stycznia 1544 roku, a 38 lat później zastąpiono go kalendarzem gregoriańskim. Jednak z wielu powodów wiele kościołów prawosławnych wciąż używa kalendarza juliańskiego, ten kalendarz jest również używany przez Berberów z Maghrebu oraz jest podstawą kalendarza etiopskiego, oficjalnie używanego w Etiopii.

Zastanawiać może dlaczego luty, drugi miesiąc w roku jest krótszy od pozostałych, wynikło to z faktu, że rok religijny zaczynał się w marcu, więc luty w roku religijnym był miesiącem ostatnim.

---

Subiektywne opracowanie, które ma na celu przybliżyć czytelnikowi w sposób przystępny wydarzenia historyczne, wspomagałem się materiałami z Wikipedii i innymi. Obrazy pochodzą z Wikimedia na licencji CC0.